| 1 |
Тодорхойлолт |
Улс хоршооллын жижиглэн худалдааны бараа гүйлгээг өмчийн хэлбэрээр, худалдааны хэлбэрээр, барааны бүлгээр, бараа үйлдвэрлэлийн гарлаар нь 4 хэсэгт хуваан авч үздэг байсан байна. Өмчийн хэлбэрийг улсын ба хоршооллын, худалдааны хэлбэрийг нь жижиглэнгийн ба нийтийн хоолны, барааны бүлгээр нь хүнсний ба хүнсний биш, бараа үйлдвэрлэлийн гарлаар нь эх орны үйлдвэрийн ба импортын гэж ангилан тодорхойлдог байсан байна. |
| 3 |
Тооцох аргачлал |
Жижиглэн худалдаалах бараа гүйлгээг 1950 оноос эхлэн жижиглэн худалдаалах бараа гүйлгээг барааны бүлэг, бараа үйлдвэрлэлтийн гарлаар нь ангилан мэдээлж байв. аудалдааны салбарын бүртгэл мэдээг хөдөө аж ахуйн нэгдлийн худалдаанд 1960 оноос эхлэн хамааруулж хүрээг нь өргөжүүлсэн аж. Жижиглэн худалдсан бараа гүйлгээний бүтэц нь хүнсний ба хүнсний биш бараа бүтээгдэхүүн гэж тодорхойлогддог байсан.
Монгол-Зөвлөлтийн Засгийн газрын хооронд худалдааны хэлэлцээрийг 1923 онд байгуулсан. Энэ үеэс эхлэн монголын худалдаанд бүртгэл данс хөтлөгдөж, мэдээ тайлан гаргах болсон байна. Худалдааны бүртгэлийн үндсэн үзүүлэлтүүд нь 1930-аад он хүртэл хүн амд худалдсан бараа, хоршооны гишүүдийн тоо, хувь нийлүүлсэн хөрөнгийн хэмжээ, цэг, салбарын тоо, бэлтгэлийн зүйлийн тоо хэмжээ, хувийн худалдаачдын тоо, тэднээс улсад төлсөн албан татвар, экспорт, импортын нийт хэмжээ зэрэг цөөн тооны үзүүлэлтийг нягтлан бодох бүртгэлийн тайлан балансад тусган нэгтгэдэг байжээ. |